Nieuwe-Pekela
Zelf waagt Peter Roosendaal, christelijk-gereformeerd predikant uit Nieuwe-Pekela, zich niet aan het berijmen van een psalmvers. Wel ziet hij talloze dichtregels voorbijkomen. ‘Ik kijk als theoloog of een berijming recht doet aan een psalm en of er niet een bepaalde exegese mee door de strot geduwd wordt.’
Roosendaal is voorzitter van de stichting Dicht bij de Bijbel, die onder meer Bijbelliederen schrijft. Komende zaterdag presenteert de stichting een bundel met dertig psalmen in De Nieuwe Psalmberijming, een berijming waaraan sinds 2014 gewerkt wordt. Het initiatief ontstond na een wedstrijd van het Reformatorisch Dagblad rond psalmberijmingen, geeft Roosendaal aan. ‘Jan Pieter Kuyper, een bestuurslid van de stichting, deed mee en kwam in de top tien. We keken naar de kwaliteit van de andere inzendingen en vonden die zo goed, dat we met de winnaars de handen ineen hebben geslagen. Van het een kwam het ander.’
Inmiddels hebben vijf dichters zich actief op het project gestort. Incidenteel leveren anderen soms ook een psalm aan. De vertrouwde Geneefse melodieën, de taal van vandaag en een sterke verbondenheid met de originele Bijbeltekst vormen de ingrediënten die, naar de verwachting van Roosendaal, binnen twee of drie jaar zullen zorgen voor een complete nieuwe psalmberijming die binnen kerken gemakkelijk te zingen is.
zingbaar
Met andere organisaties die aan nieuwe psalmberijmingen werken, heeft de stichting volgens Roosendaal weinig contact. ‘We hebben een andere werkwijze dan bijvoorbeeld Psalmen voor Nu en Psalm Project, doordat we dus voor de bestaande melodieën kiezen. Ze zijn mooi in hun eenvoud en goed zingbaar in kerken en kleinere gemeenschappen waar steeds minder organisten zijn. Een band schrijft arrangementen voor ons, zodat de liederen ook door combo’s uitgevoerd kunnen worden.’
Volgens Roosendaal is het niet de bedoeling om met De Nieuwe Psalmberijming ‘bestaande en geliefde berijmingen te verdringen’. Voor mensen hebben die een grote gevoelswaarde, geeft hij aan. ‘Het zou natuurlijk wel mooi zijn als er op den duur gemeentes zijn die deze berijming gaan invoeren. Dan zie je dat er inderdaad behoefte aan was. Maar daarop aansturen, zou helemaal niet werken. Auteurs die een boek schrijven, hebben ook de overtuiging dat ze daarmee een meerwaarde bieden boven alles wat er al op de markt is, maar kunnen er zelf niet voor zorgen dat er een achtste druk verschijnt. Zo is het ook niet aan ons om te bepalen welk leven de psalmberijmingen gaan leiden.’
Luther
Wat het doel dan wel is? ‘De psalmen doorgeven in de taal van vandaag, die beter aansluit bij de taal van ons hart, dan berijmingen uit vorige eeuwen. Luther deed het in zijn tijd ook: hij ging de markt op om te luisteren hoe het Duits daar gesproken werd.’
In zijn eigen gemeente laat Roosendaal al ‘met enige regelmaat’ uit De Nieuwe Psalmberijming zingen. ‘Niet in de plaats van andere psalmen of liederen, maar ernaast.’
Inmiddels zijn 65 van de 150 psalmen helemaal af. ‘Jan Pieter Kuyper is ook al aan Psalm 119 begonnen, iedere keer een paar coupletten. Er zijn wel meer psalmen die moeilijk zijn of veel tijd kosten. Denk maar aan de wraakpsalmen. Soms zijn we als werkgroep wel een paar weken met een bepaalde psalm bezig.’
Zaterdag worden de eerste psalmen in Apeldoorn aan een breed publiek gepresenteerd. ‘De uitvoering is heel divers, zodat duidelijk wordt dat je er veel kanten mee op kunt: er is begeleiding met het orgel, maar ook door onze band, en de cantorij van de Theologische Universiteit Apeldoorn zingt Psalm 103 met pianobegeleiding.’
denieuwepsalmberijming.nl